92 proc. seniorów obawia się konsekwencji niekontrolowanego wycieku danych osobowych, m.in. w celu wyłudzenia kredytu; niespełna jedna piąta podejmuje działania, by swoje dane chronić – wynika z opracowanej z okazji Dnia Babci i Dziadka analizy Biura Informacji Kredytowej.
Badania przeprowadzone przez Biuro Informacji Kredytowej w najstarszej grupie wiekowej pokazują, że 92 proc. seniorów obawia się konsekwencji niekontrolowanego wycieku danych osobowych, gdyż może to zagrażać ich finansom.
Według BIK informacja o wykorzystaniu danych personalnych w celu wyłudzenia np. kredytu jest dla grupy wiekowej 65 plus powodem do zmartwień. Co drugi 65-latek (54 proc.) w takim przypadku „bałby się kłopotów i braku pomyślnego rozwiązania takiego problemu”. Z kolei co piąty przedstawiciel tej grupy w takiej sytuacji zachowałby spokój, „mając nadzieję na skuteczne wyjaśnienie okoliczności”.
Autorzy analizy zwrócili też uwagę, że seniorzy w trakcie testu, w którym należało wychwycić adres strony internetowej nie budzącej zaufania, nie poradzili sobie najlepiej. Właściwej odpowiedzi udzieliło 11 proc. badanych i był to najniższy wskaźnik spośród wszystkich kategorii wiekowych, wyraźnie słabszy od średniej dla ogółu ankietowanych wynoszącej 20 proc.
Jak zaznaczono, kliknięcie w link z zamienioną literą w e-adresie czy zalogowanie się na witrynie do złudzenia przypominającej stronę naszego banku, to powszechne socjotechniki, których celem jest niekontrolowane udostępnienie swoich danych przestępcom. „Tylko niespełna jedna piąta seniorów podejmuje zdecydowane działania, aby chronić swoje dane” – wskazano w analizie.
Według ekspertów niski priorytet w zakresie przywiązywania wagi do ochrony swoich urządzeń czy aktywnego korzystania z narzędzi zabezpieczających przed wyłudzeniem wśród osób starszych może wynikać z braku wystarczającej wiedzy na ten temat albo z oczekiwania, że „ktoś z rodziny zaopiekuje się starszą osobą i zadba o jej ochronę przed wyłudzeniami”.
BIK zwróciło uwagę na pomocne w tym zakresie rozwiązania, które pomagają chronić się przed wyłudzeniem z wykorzystaniem skradzionych danych osobowych. „Pożytek z nich mogą czerpać nie tylko nasi babcie i dziadkowie, ale również młodsze pokolenia” – stwierdzono.
Z analiz BIK wynika też, że ponad połowa osób w wieku 60-74 lata (51,4 proc.) korzysta z internetu, a 43,1 proc. łączy się z nim codziennie. Jednocześnie część seniorów nie nadąża za „cyfrową rewolucją” – często brakuje im umiejętności poruszania się w sieci.
Jak podkreślił szef bezpieczeństwa Biura Informacji Kredytowej Andrzej Karpiński, ochrona i edukacja osób starszych w zakresie technologii cyfrowych jest szczególnie istotna. „Zmieniająca się infrastruktura dostępu do leczenia, sposób załatwiania spraw urzędowych czy zakupów, wpływa na dobrostan psychiczny osób starszych” – stwierdził. Zwrócił uwagę, że większość naszych działań przenosi się do internetu, „co może budzić niepokój”.
„Procesy demograficzne, idące w kierunku rosnącej tzw. srebrnej generacji, wymagają od nas konieczności kształtowania społeczeństwa cyfrowego, wyrównywania wiedzy międzypokoleniowej” – dodał. Podkreślił, że warto uświadamiać seniorom liczne zagrożenia, a z drugiej wskazać na sposoby przeciwdziałania – z jednej strony warto uświadamiać im liczne zagrożenia, a z drugiej wskazywać na sposoby przeciwdziałania.
Eksperci BIK podkreślili, że cyberprzestępcy wykorzystują brak znajomości technologii wśród starszych osób, narażając ich na utratę często oszczędności życia. „Nieocenioną rolę w zakresie pomocy, ocenie potrzeb i w zmianie przyzwyczajeń u seniorów mogą odegrać młodsze pokolenia, w tym wnuki” – wskazał Karpiński.
Dodał, że przy okazji święta Babci i Dziadka warto spytać, czy starsi nie potrzebują pomocy, a zamiast wyszukanego prezentu, zaproponować im pomoc w założeniu „grupy rodzinnej”, by wspólnie chronić się przed e-wyłudzeniem.
Eksperci przypomnieli, że zachodzące procesy demograficzne, w których populacja osób starszych wzrasta w szybkim tempie, to trend globalny. „W Polsce mamy 9,8 mln osób w wieku 60 lat i więcej. Stanowią oni ponad jedną czwartą ludności kraju, a ich udział rośnie z roku na rok” – podsumowano. (PAP)
autorka: Magdalena Jarco
maja/ mk/